Cisco ေျပးလမ္းေပၚက Network ပညာရွင္

                    Cisco ရဲ႕ နည္းပညာက်ယ္ျပန္႔တဲ့လမ္းေၾကာင္းကိုလွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အကန္႔အသတ္မရွိတဲ့ မ်ဥ္းတစ္ေၾကာင္းကို တိုင္းတာရသလိုျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ လူအမ်ားသိၾကတဲ့ Cisco ဟာ Network နဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ Products ေတြ၊ Technique ေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ ရပ္၀န္းတစ္ခု အျဖစ္နားလည္ထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ Cisco ရဲ႕ နည္းပညာ ေျပးလမ္းေပၚတက္မိတဲ့ Network ပညာရွင္တစ္ေယာက္ဟာ အဆံုးမရွိတဲ့ ေျပးလမ္းတစ္ခု အေပၚကိုေရာက္သြားတာနဲ႔တူတူပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေျပးလႊားရတဲ့အတြက္ အဘက္ဘက္က ၿပီးျပည့္စံုေနဖို႔လိုအပ္သလို၊ ရရွိလာမယ့္ အခြင့္အေရးနဲ႔ ခံစားခြင့္ေတြကလည္း Network ပညာရွင္ တစ္ဦးရဲ႕ အျမင့္မားဆံုးအိပ္မက္ေတြျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

          ပထမဆံုးအေနနဲ႔ Cisco ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းကို ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ဆန္ဖရန္စစ္စကိုၿမိဳ႕မွာ အေျချပဳခဲ့တာျဖစ္ပါ တယ္။

ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) သက္တမ္းရွိၿပီျဖစ္တဲ့ Cisco ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈဟာ သက္တမ္းနဲ႔ မမွ်တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြကိုရရွိထားတဲ့ နည္းပညာထိပ္တန္းေဒသတစ္ခုအျဖစ္ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ရပ္တည္ေနပါ တယ္။ Cisco ရဲ႕ တည္ေထာင္သူေတြကေတာ့ Leonard Bosack နဲ႔ Sandy Lerner တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ Cisco ရဲ႕ ထုတ္ကုန္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ Network Device, Netwok Management (Cisco IOS & NX-OS Software) Interface and Module, Optical Networking, Storage area Network, Wireless, Telepresence, VOIP, Datacentre, Security တို႔ပါ၀င္ပါတယ္။

          Cisco ဟာ ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွာ Cisco ထုတ္ကုန္ေတြကို အသံုးျပဳသူေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြနဲ႔ နည္းပညာလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ Cisco နည္းပညာ ပညာရွင္ေတြကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ဖို႔ အစီအစဥ္တစ္ခုကိုခ်မွတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္း (၆၅) ႏိုင္ငံက ေနရာေပါင္း (၁၀၀၀၀) ေက်ာ္မွာ Cisco Academy Program ေတြဖြင့္လွစ္ျခင္းနဲ႔ Cicso Certificate ေတြကိုသတ္မွတ္ေပးခဲ့ျခင္းတို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ႔ေနရာအႏွံအျပားက Company အသီးသီးမွာ Cisco ထုတ္ကုန္ေတြမ်ားစြာကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်စြာအသံုးျပဳေနၾကတဲ့အတြက္ Cisco နည္းပညာ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္အေရအတြက္ဟာလည္း မ်ားစြာလိုအပ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Network နည္းပညာကို ေလ့လာလိုက္စားၾကတဲ့လူငယ္အမ်ားစုဟာလည္း Cisco Certified တစ္ဦးျဖစ္ဖို႔ အိပ္မက္ေတြရွိလာ ခဲ့ၾကပါတယ္။ Cisco ရဲ႕ Certificate ေတြကိုေတာ့ Pearson VUE ကတာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပး ေနတာျဖစ္ပါတယ္။

          Cisco ရဲ႕ Certifications ေတြကိုေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္၊ ကန္႔သတ္ခ်က္၊ ေရြးခ်ယ္စရာလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းတို႔ အတြက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားေနတာကို သိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ Cisco မွာ Certifications ေတြကို အဓိကအေနနဲ႔ က႑ (၂) မ်ိဳးခြဲျခားသတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ Cisco Career Certifications, Specialist Certifications တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ အမ်ားဆံုးေလ့လာၿပီး Target ထားေျဖဆိုၾကတဲ့ Cisco Exam ေတြကေတာ့ Cisco Career Certifications ထဲမွာ ပါ၀င္ၾကပါတယ္။ Cisco ရဲ႕ Career Certifications ေတြရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြမွာေတာ့ Entry Level, Associate Level, Professional Level, Expert Level နဲ႔ Architech Level (Design) တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ Cisco ရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုး Certificate ကေနၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ CCENT (Cisco Certified Entry Networking Technician) နဲ႔ CCT (Cisco Certified Technician) တို႔ျဖစ္ ၾကပါတယ္။ CCENT ရဲ႕ Exam Code ကေတာ့ 100-101 ICND1- Interconnecting Cisco Networking Devices Part (1) ျဖစ္ပါတယ္။ 100-101 ICND1 ဟာ CCNA (Routing & Switching) ေျဖဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ပါ၀င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ျပည္တြင္းမွာေတာ့ Entry Level ျဖစ္တဲ့ CCNET ကို ေျဖဆိုေလ့မရွိပါဘူး။ CCNET ရဲ႕ Certification Path ကေတာ့ CCNET>CCNA>CCNP>CCIE ျဖစ္ပါတယ္။ CCN မွာေတာ့ CCT Data Center, CCT Routing and Switching နဲ႔ CCT TelePresence ဆိုၿပီး သံုးမ်ိဳးခြဲျခားထားပါတယ္။ Upgrade Level ေတြကိုသြားေရာက္မယ့္သူေတြအတြက္ေတာ့ CCENT ကို ေျဖဆိုဖို႔ မလိုအပ္တာဆိုရင္ Data Center, Video နဲ႔ Service Provider သံုးမ်ိဳးပဲရွိပါတယ္။ 

          Entry Level ကို သိရွိၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ Cisco ရဲ႕ Associate Level ကိုေလ့လာၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ Associate Level Certificate (၉) မ်ိဳးရွိၿပီး ျပည္တြင္းေျဖဆိုမႈအမ်ားဆံုးကေတာ့ CCNA (Routing and Switching) Certificate ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Certificate (၉) ခုကေတာ့ CCDA, CCNA (Routing and Switching), CCNA (Data Center), CCNA (Security), CCNA (Service Provider), CCNA (Service Provider Operations), CCNA (Video), CCNA (Voice) နဲ႔ CCNA (Wireless) တို႔ပဲျဖစ္ၾကပါတယ္။ CCDA (Cisco Certified Design Associate) ျဖစ္ၿပီး Exam Code – 640-864 DESGN – Designing for Cisco Internetwork Solutions ျဖစ္ပါတယ္။ CCDA ရဲ႕ Certification Path ကေတာ့ CCDA>CCDP>CCDE>CCAr ျဖစ္ပါတယ္။

          ျပည္တြင္း စိတ္၀င္စားမႈအျမင့္မားဆံုးလက္မွတ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ CCNA (Cisco Certified Network Associate) ကေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ေျဖဆိုမႈအမ်ားဆံုးနဲ႔ တက္ေရာက္သူဦးေရ အမ်ားဆံုး Network  Certificate တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ Exam Code အေနနဲ႔  200-120 CCNA Interconnecting Cisco Networking Devices: Accelerated (CCNAX) (သို႔) 100-101 ICND1 (CCENT) နဲ႔ 200-101 ICND2 Interconnecting Cisco Networking Devices Part 2 ကိုေျဖဆို ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ CCNA ရဲ႕ Exam Time ကေတာ့ မိနစ္ (၁၂၀) ေျဖဆိုရမွာျဖစ္ၿပီး၊ Pearson VUE ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္အရ CCNA Exam Time Limit ဟာ မိနစ္ (၉၀) ျဖစ္ေပမယ့္ English စာကၽြမ္းက်င္မႈအရည္အေသြးသတ္မွတ္ခ်က္အရ ျပည္တြင္းမွာ ေျဖဆိုမယ္ဆိုရင္ မိနစ္ (၃၀) အပိုရရွိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Exam အတြက္ ရမွတ္ (၁၀၀၀) မွာ ေအာင္မွတ္က (၈၂၅) ျဖစ္လို႔ လြယ္ကူတဲ့ Exam တစ္ခုမဟုတ္တာကိုေတာ့ သတိျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္။ Theory ပိုင္းနဲ႔ Practical ပိုင္းမွာ ေက်ညက္ၿပီး၊ ေလ့က်င္႔မႈမ်ားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရမွတ္ျပည့္ ရရွိႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္တြင္းမွာလည္း CCNA ရမွတ္ျပည့္မ်ားစြာ ေပၚထြက္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ CCNA ရဲ႕ Certification Path ကေတာ့ CCNA>CCNP>CCIE ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ CCNP (Routing, Switching, Troubleshooting) အထိ ေျဖဆိုႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

          Associate Level ရဲ႕ အျခား Exam ေတြျဖစ္တဲ့

·         CCNA (Data Center)            မွာ      640-911 DCICN, 640-916 DCICT

·         CCNA (Securtiy)                 မွာ      640-554 IINS

·         CCNA (Service Provider)      မွာ      640-875 SPNGN1, 640-878 SPNGN2

·         CCNA (SP Operations)                  မွာ      640-760 SSPO

·         CCNA (Video)                    မွာ      200-001 VIVND (1&2), 640-461 ICOMM

·         CCNA (Voice)                    မွာ      640-461 ICOMM

·         CCNA (Wireless)                 မွာ      640-722 IUWNE

တို႔ကိုေျဖဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ Cisco Exam ေတြရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ သေဘာတရား တစ္ခုကေတာ့ Entry Level, Associate Level, Professional Level Exam တစ္ခုကို ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ၿပီး (၃) ႏွစ္အတြင္းမွာ Cisco ရဲ႕ အျခား Exam တစ္ခုခုကို မေျဖဆို မေအာင္ျမင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ရရွိထားတဲ့ Cisco Exam ဟာ အလိုအေလ်ာက္ Expire ျဖစ္သြားမွာျဖစ္ ပါတယ္။ CCIE Certificate နဲ႔ Specialist Certificate ေတြရဲ႕ သက္တမ္းကေတာ့ (၂) ႏွစ္ရွိၿပီး၊ Architect Certifcate သက္တမ္းကေတာ့ (၅) ႏွစ္ရွိပါတယ္။ 

          Cisco ဟာ Associate Level ကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးတဲ့ Network ပညာရွင္တစ္ဦးအတြက္ေတာ့ ေျပးလမ္းအသစ္တစ္ခုအေနနဲ႔ Cisco Certified Network Professional ကိုဖန္တီးေပးထားပါတယ္။ CCNP မွာဆိုရင္ေတာ့ CCDP (Design Professional), CCNP (Routing, Switching, Troubleshooting), CCNP (Data Center), CCNP (Security), CCNP (Service Provider), CCNP (Service Provider Operations), CCNP (Voice), CCNP (Wireless) တို႔ကိုခြဲျခားသတ္မွတ္ေပးထား ပါတယ္။ CCNP မွာလည္း CCNA နည္းတူ ျပည္တြင္းမွာ လူစိတ္၀င္စားမႈအမ်ားဆံုးနဲ႔ ေျဖဆိုမႈရွိၾကတာကေတာ့ CCNP (Routing, Switching, Troubleshooting) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ CCNP (Routing & Switching) မွာဆိုရင္ေတာ့ ဘာသာရပ္အေနနဲ႔ (၃) ခုပါ၀င္လာၿပီး၊ တစ္ဘာသာခ်င္းစီ ခြဲေျဖဆိုႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ ဘာသာရပ္သံုးခုကေတာ့ CCNP (Routing), CCNP (Switching) နဲ႔ CCNP (Troubleshooting) တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာရပ္တစ္ခုခ်င္းစီအလိုက္ ေမးခြန္းရမွတ္ (၁၀၀၀) ကိုေျဖဆိုရမွာျဖစ္ၿပီး၊ ေအာင္မွတ္ကေတာ့ (၇၉၀) ျဖစ္ပါတယ္။ ေျဖဆိုခ်ိန္ (၂) နာရီ သတ္မွတ္ေပးထားၿပီး၊ Professional Level ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပိုမိုခက္ခဲတဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ CCNP Certified ေတြရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္အရ Routing က အခက္ခဲဆံုး အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး၊ Switching က ဒုတိယခက္ခဲတဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ Troubleshooting ကေတာ့ က်န္ဘာသာရပ္ႏွစ္ခုထက္စာရင္ လြယ္ကူတယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ 

          Cisco ရဲ႕ အဆံုးမသတ္တဲ့ ေျပးလမ္းတစ္ခုအေနနဲ႔ Professional Level အၿပီးမွာ Csico Certified Internetwork Expert (CCIE) ကို ေဖာ္ထုတ္ထားပါတယ္။ CCIE မွာဆိုရင္ေတာ့ CCDE, CCIE (Collaboration), CCIE (Data Center), CCIE (Routing & Switching), CCIE (Security), CCIE (Service Provider), CCIE (Service Provider Operations), CCIE (Voice), CCIE (Wireless) တို႔ပါ၀င္ၾကပါတယ္။ CCIE (Voice) ကိုေတာ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ (၁၃) မွာ Retire လုပ္ေတာ့မွာျဖစ္လို႔ ဒီေဆာင္းပါးဖတ္ခ်ိန္မွာ ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ CCIE Level ကိုေတာ့ လက္ရွိ ျပည္တြင္းမွာေျဖဆိုဖို႔ မလြယ္ကူေသးပါဘူး။ CCIE Exam ေတြမွာ Write & Lab အေနနဲ႔ ႏွစ္မ်ိဳးေျဖဆို ရတာျဖစ္ၿပီး Lab Exam အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။

          Cisco ရဲ႕ CCIE ေအာင္ျမင္တဲ့အေရအတြက္ဟာ ျပည္တြင္းမွာဆုိရင္ အလြန္နည္းပါးတဲ့ ပမာဏ တစ္ခုမွာပဲရွိေနပါေသးၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာမွာဆိုရင္လည္း အကန္႔အသတ္တစ္ခုအတြင္းမွာပဲ Expert ေတြရွိေနပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ Cisco ရဲ႕ ေျပးလမ္းဟာ ရပ္တန္႔မေနပဲ Design Architect အထိ ဆက္လက္သြားေရာက္ႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ Cisco ေျပးလမ္းေပၚကို၀င္ေရာက္မယ့္ Network ပညာရွင္ေတြအတြက္ Cisco Exam Knowledge ေတြကိုမွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။